August 11, 2025
5 min read
Czym różnią się RODO i CCPA?
| Aspekt | RODO (Ogólne rozporządzenie o ochronie danych) | CCPA (Kalifornijska ustawa o ochronie prywatności konsumentów) |
|---|---|---|
| Zasięg geograficzny | Mieszkańcy UE (niezależnie od lokalizacji firmy) | Mieszkańcy Kalifornii (niezależnie od lokalizacji firmy) |
| Podstawa prawna | Wymaga podstawy prawnej do przetwarzania danych | Brak wymogu podstawy prawnej do zbierania danych |
| Zastosowanie dla firm | Wszystkie firmy spełniające wymóg podstawy prawnej | Firmy z rocznym przychodem >25 mln USD lub spełniające inne kryteria |
| Prawa konsumentów | Dostęp, sprostowanie, usunięcie, ograniczenie, sprzeciw, przenoszenie | Dostęp, usunięcie, rezygnacja ze sprzedaży, niedyskryminacja |
| Dane wrażliwe | Szczegółowe: obejmuje dane genetyczne/biometryczne | Ogólne: kategoria “danych osobowych” |
| Kary/Egzekwowanie | Do €20 milionów lub 4% światowego obrotu | Do 7500 USD za naruszenie, możliwy spór cywilny |
| Dane dzieci | Zgoda rodzicielska poniżej 16. roku życia | Zgoda rodzicielska poniżej 13. roku życia |
| Sprzedaż danych | Brak wyraźnego zapisu o “sprzedaży”, ale obejmuje transfery | Prawo do rezygnacji ze sprzedaży danych osobowych |
RODO i CCPA to dwa znaczące ramy prawne w dziedzinie ochrony danych, ale różnią się one zasadniczo pod względem zakresu, wymagań i egzekwowania. Różnice te kształtują strategie zgodności dla firm działających na arenie międzynarodowej lub w Stanach Zjednoczonych.
RODO wymaga, aby firmy miały jasną podstawę prawną przed przetworzeniem jakichkolwiek danych osobowych mieszkańców UE. Rozporządzenie określa sześć zgodnych z prawem podstaw przetwarzania, takich jak zgoda, konieczność umowna czy uzasadnione interesy. W przeciwieństwie do tego, CCPA nie wymaga podstawy prawnej przed zbieraniem lub przetwarzaniem danych osobowych. Tworzy to wyższy próg zgodności w ramach RODO, szczególnie dla organizacji przetwarzających wrażliwe kategorie danych.
CCPA dotyczy tylko określonych firm: tych z rocznym dochodem brutto powyżej 25 milionów dolarów, tych kupujących/sprzedających dane osobowe 50 000 lub więcej konsumentów/gospodarstw domowych/urządzeń, lub czerpiących co najmniej 50% rocznych przychodów ze sprzedaży danych osobowych konsumentów. RODO dotyczy każdej organizacji (niezależnie od wielkości), która przetwarza dane osobowe mieszkańców UE, jeśli spełnia wymóg podstawy prawnej.
Prawa konsumentów w obu ustawach są solidne, ale różnią się naciskiem. RODO przyznaje osobom fizycznym prawa, w tym prawo do dostępu, sprostowania, usunięcia (“prawo do bycia zapomnianym”), ograniczenia przetwarzania, przenoszenia danych i sprzeciwu wobec przetwarzania. CCPA zapewnia prawa takie jak wiedza o tym, jakie informacje są zbierane i sprzedawane, usunięcie (z wyjątkami), rezygnacja ze sprzedaży danych osobowych oraz ochrona przed dyskryminacją podczas korzystania z tych praw. Jak stanowi CCPA:
“Firma nie może dyskryminować konsumenta za to, że skorzystał on z któregokolwiek ze swoich praw wynikających z niniejszego tytułu.”
Jeśli chodzi o dane wrażliwe, RODO jest bardziej szczegółowe. Definiuje i reguluje specjalne kategorie, takie jak “dane genetyczne”, “dane biometryczne” i “dane dotyczące zdrowia”. Przetwarzanie tego typu danych wymaga wyraźnej zgody lub innej konkretnej podstawy prawnej. CCPA używa szerszego terminu – “dane osobowe” – który obejmuje szeroki zakres identyfikatorów, ale nie wyróżnia danych genetycznych czy biometrycznych z taką samą klarownością.
Egzekwowanie i kary znacznie się różnią. Naruszenia RODO mogą skutkować karami w wysokości do €20 milionów euro lub 4% globalnego obrotu (w zależności od tego, która kwota jest wyższa). Ostatnie działania organów nadzorczych sugerują, że są one skłonne nakładać znaczne kary za poważne naruszenia. Chociaż ustawowe kary CCPA są niższe (do 7500 USD za umyślne naruszenie), w wyjątkowy sposób umożliwia konsumentom wnoszenie pozwów cywilnych w przypadku niektórych naruszeń, co może prowadzić do znacznych ugód lub kosztów pozwów zbiorowych.
Dane dzieci otrzymują dodatkową ochronę w obu ustawach, ale z różnymi progami wiekowymi: RODO generalnie wymaga zgody rodzicielskiej na przetwarzanie danych osób poniżej 16. roku życia (państwa członkowskie mogą obniżyć ten próg do 13 lat), podczas gdy CCPA wymaga zgody rodzicielskiej na “sprzedaż” danych dzieci poniżej 13. roku życia.
Kluczową różnicą jest pojęcie “sprzedaży” w CCPA, które daje konsumentom prawo do polecenia firmom, aby nie sprzedawały ich danych osobowych. RODO nie używa tej terminologii, ale reguluje wszystkie formy udostępniania i transferu danych między organizacjami.
Podsumowując, chociaż istnieją podobieństwa – takie jak nacisk na przejrzystość i prawa jednostki – RODO jest generalnie szersze w zastosowaniu i bardziej rygorystyczne w wymaganiach, zwłaszcza w odniesieniu do podstawy prawnej i ochrony danych wrażliwych. CCPA, choć węższa w zakresie i zastosowaniu, wprowadza unikalne koncepcje, takie jak prawo do rezygnacji ze sprzedaży danych i ochrona przed dyskryminacją podczas korzystania z praw do prywatności. Organizacje podlegające obu ustawom muszą starannie analizować obowiązki w zakresie zgodności, uznając, że spełnienie wymogów jednej z nich nie gwarantuje zgodności z drugą. W miarę ewolucji przepisów o ochronie prywatności, zrozumienie tych podstawowych różnic ma kluczowe znaczenie dla zarządzania ryzykiem i budowania zaufania konsumentów.
