August 16, 2025
2 min read
Zgodnie z art. 6 ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO), „prawnie uzasadniony interes” jest ustanowiony jako jedna z sześciu podstaw prawnych przetwarzania danych osobowych. Koncepcja ta zezwala na przetwarzanie danych, gdy administrator ma ważny powód, pod warunkiem spełnienia określonych warunków. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-13/16 określił trzy łączne wymogi:
Interes musi być zgodny z prawem:
Interes administratora musi być zgodny z prawem, jasno sformułowany i nie może być sprzeczny z prawem ani porządkiem publicznym. Na przykład motyw 47 RODO uznaje, że „przetwarzanie danych osobowych do celów marketingu bezpośredniego można uznać za prowadzone w ramach prawnie uzasadnionego interesu” (RODO, Motyw 47).
Niezbędność przetwarzania danych:
Przetwarzanie musi być ściśle niezbędne dla określonego prawnie uzasadnionego interesu; nie powinny być dostępne alternatywne środki, mniej naruszające prawa osoby, której dane dotyczą. Jeżeli cel można osiągnąć bez przetwarzania danych osobowych, nie można powoływać się na prawnie uzasadniony interes.
Test równowagi:
Interes administratora nie może być nadrzędny wobec podstawowych praw i wolności osoby, której dane dotyczą. Ten test równowagi wymaga oceny:
Liczne badania podkreślają, że „test równowagi pozostaje subiektywnym ćwiczeniem, co stwarza niepewność dla administratorów” (Voigt & von dem Bussche, 2017, s. 55). Warto zauważyć, że marketing bezpośredni jest wyraźnie wymieniony jako potencjalny prawnie uzasadniony interes, ale nie zwalnia to administratorów z przeprowadzenia testu równowagi ani z zapewnienia przejrzystości osobom, których dane dotyczą.
Badania wskazują ponadto, że „na prawnie uzasadniony interes często powołuje się w kontekstach, w których uzyskanie zgody byłoby niepraktyczne, ale administratorzy muszą odpowiednio dokumentować swoją ocenę i zapewniać jej stały przegląd” (Kamarinou, Millard & Singh, 2016). Wytyczne Grupy Roboczej Artykułu 29 (WP29) podkreślają, że stosowanie prawnie uzasadnionego interesu nie jest ogólnym usprawiedliwieniem i musi być zawsze rozpatrywane w szerszych ramach zasady rozliczalności RODO (WP29 Opinia 06/2014).
Podsumowując, prawnie uzasadniony interes w ramach RODO stanowi elastyczną podstawę przetwarzania danych, ale wymaga od administratorów wykazania konieczności i proporcjonalności oraz poszanowania praw osób, których dane dotyczą, poprzez solidny test równowagi i środki przejrzystości.
